Inwestycje alternatywne znalazły się pod lupą UOKiK, który podejmuje intensywne działania w celu wyeliminowania dostępnych przez internet projektów alternatywnego inwestowania. Systemy promocyjne typu piramida obiecują uczestnikom zyski, uzależnione przede wszystkim od zaproszenia do systemu kolejnych osób. UOKiK wyjaśnia, czy platformy internetowe iGenius, Dream Trips i Jifu nie naruszają zbiorowych interesów konsumentów.
Monitoring prowadzony przez UOKiK i sygnały płynące z rynku wskazują na dużą aktywność nieuczciwych przedsiębiorców, obiecujących internautom możliwość zarabiania pieniędzy poprzez uczestnictwo w ryzykownych projektach inwestycyjnych. Obejmują one atrakcyjną dla konsumentów, tematykę to jest: inwestowanie, zdrowie, fitness, edukację czy podróże. W wielu przypadkach twórcy tych systemów chwalą się w internecie bogactwem i luksusem, usiłując tym zwerbować do projektów osoby młode lub bez stabilnej sytuacji zawodowej, mamiąc ich wizją szybkich i wysokich zysków. UOKiK aktywnie obserwuje rynek pod kątem występowania nielegalnych systemów promocyjnych typu piramida i prowadzi działania w celu wyeliminowania tego typu praktyk rynkowych.
- Systemy promocyjne typu piramida stwarzają pozory wysokich zysków dostępnych tylko dla wtajemniczonych. Takie systemy po pewnym czasie muszą upaść, bowiem wpłacane pieniądze trafiają tylko do ich organizatorów i osób zajmujących wyższą pozycję w strukturze piramidy. W takim systemie nie ma żadnego produktu lub usługi, której sprzedaż przyniosłaby wartość dodaną i wypracowała realne zyski. Apelujemy do konsumentów o sceptyczne podchodzenie do tego typu ofert inwestycyjnych – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Systemy promocyjne typu piramida ukrywane są często pod hasłami „program”, „inwestycje”, „zarabianie w internecie”, „zarabianie w domu”, „platforma reklamowa”, czy „klub”. Jako przykrywka proponowane są inwestycje alternatywne w tokeny, kryptowaluty, pakiety edukacyjne, apartamenty czy usługi turystyczne. Konsumenci są namawiani do przyłączenia się do projektu, stwarzającego pozory limitowanej oferty, dostępnej tylko dla wybranych. Niezależnie od wykorzystywanego pretekstu, wspólnym mianownikiem takich systemów jest namawianie do rekrutacji nowych członków oraz budowanie struktury pod obietnicą zysków. Jednakże zyski te pochodzą wyłącznie od nowych uczestników, a system taki po pewnym czasie musi upaść, gdyż wpłacane pieniądze nie są inwestowane w żadne aktywa.
Obecnie Prezes UOKiK, m.in. po sygnałach od konsumentów, prowadzi postępowania wyjaśniające w sprawie platform internetowych: iGenius – oferującej usługi edukacyjne w dziedzinie zarządzania finansami oraz Dream Trips (dawniej: WorldVentures) – nakłaniającej konsumentów do dołączenia do klubu podróżniczego.
Prezes Urzędu przygląda się także projektowi Jifu, który w zamian za comiesięczną subskrypcję oferuje m.in wyszukiwarkę usług turystycznych oraz proponuje prowizję za werbowanie do projektu kolejnych osób. Platformy iGenius, Dream Trips i Jifu potencjalnie mogą być systemami promocyjnymi typu piramida, w których zarabianie jest uzależnione od rekrutowania nowych członków do struktury dystrybucyjnej.
Ponadto Prezes Urzędu postawił zarzuty promotorom projektów inwestycyjnych – Grzegorzowi Baryle, Franciszkowi Rumakowi i Łukaszowi Spórnie, którym zarzuca propagowanie projektu IM.Academy udającego sprzedaż pakietów edukacyjnych z dziedziny finansów i e-commerce. Spółka ta jest znana UOKiK z prowadzonego od lipca 2022 r. postępowania dotyczącego założenia i rozpowszechniania systemu promocyjnego typu piramida. W sprawie IM.Academy Prezes UOKiK zdecydował się na wykorzystanie wyjątkowego narzędzia chroniącego potencjalnych poszkodowanych i lipcu 2022 r. wydał ostrzeżenie konsumenckie, którego zasadność potwierdził Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Prezes UOKiK korzysta z możliwości wydania takiego ostrzeżenia, jeżeli stwierdzi uzasadnione podejrzenie stosowania przez konkretnego przedsiębiorcę praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, która może spowodować znaczne straty lub niekorzystne skutki dla szerokiego kręgu konsumentów. Więcej informacji na temat pozostałych 18 ostrzeżeń konsumenckich wydanych przez Prezesa UOKiK na https://uokik.gov.pl/ostrzezenia_konsumenckie.php.
UOKiK nieprzerwanie monitoruje rynek inwestycji finansowych, specjalnie zwracając uwagę na pojawiające się propozycje wysokich zarobków bez ponoszenia ryzyka. Systemy promocyjne typu piramida trzeba odróżnić od tzw. piramid finansowych, które są oszustwem i w przypadku podejrzenia, że mogliśmy się z nimi zetknąć należy skontaktować się z Policją lub Prokuraturą. Za założenie, prowadzenie lub propagowanie systemów promocyjnych typu piramida, przedsiębiorcy grozi kara do 10 procent obrotu, a osobom zarządzającym do 2 mln zł.
Przykładem ostatnich działań Prezesa UOKiK dotyczących tych nieuczciwych praktyk są kary na spółki Wisepro Foctral i Vital Trading oraz dwóch managerów.
Pamiętaj!
Zanim zdecydujesz się na inwestycję swoich oszczędności – sprawdź podmiot ją oferujący na stronach UOKiK, Rzecznika Finansowego, oraz Komisji Nadzoru Finansowego. Zwróć uwagę na listę ostrzeżeń publicznych przed potencjalnie niebezpiecznymi formami inwestowania.
Źródło: https://uokik.gov.pl/