Czym jest wzrost gospodarczy? Jaka jest definicja wzrostu gospodarczego? Znajdziesz tutaj wszystko, co musisz i co warto wiedzieć o wzroście gospodarczym - sprawdź pojęcie i jego wyjaśnienie.
Czym jest wzrost gospodarczy- definicja wzrostu gospodarczego
Wzrost gospodarczy to proces rozszerzania zdolności produkcyjnych dóbr i usług gospodarki narodowej danego kraju. Jest on ustalany w określonym przedziale czasowym np. w skali roku. Potocznie jest on określany jako przyrost realnego produktu narodowego brutto (PNB). To nic innego jak powiększanie się zdolności społeczeństwa danego kraju do produkcji dóbr i usług zaspokajających potrzeby jego mieszkańców. Obejmuje on powiększanie się mierzalnych elementów gospodarki, takich jak np. produkcja, dochód, konsumpcja, zatrudnienie. Miernikami wzrostu gospodarczego jest produkt krajowy brutto (PKB) oraz produkt narodowy brutto (PNB).
Pojęcie wzrostu gospodarczego
W teorii ekonomii pojęcie wzrostu gospodarczego służy do przedstawienia zmian ilościowych, a nie jakościowych. Zmiany jakościowe nazywa się rozwojem gospodarczym. W analizach wzrostu gospodarczego skupiamy się na zmianach produkcji w czasie. Jednakże zdolności produkcyjne są trudne do zmierzenia i w zasadzie nie są mierzone. Miernikiem wzrostu gospodarczego jest stopa wzrostu produkcji, określana również jako tempo wzrostu produkcji, czyli przyrost realnego PNB.
Tempo wzrostu gospodarczego
Zależy ono od kilku czynników napędzających wzrost gospodarczego takich jak: podaż siły roboczej, kapitał (rzeczowy, finansowy i ludzki), zasoby naturalne i technologia. Źródłem wzrostu gospodarczego w krótkim czasie jest popyt konsumpcyjny i inwestycyjny, krajowy i zagraniczny. Natomiast w długim czasie jest nim dostateczna podaż i efektywność czynników wytwórczych. Tempo wzrostu produktu krajowego brutto jest sumą wskaźników obrazujących zmiany stanu zatrudnienia oraz wydajności pracy. Z kolei jednym z głównych źródeł wzrostu wydajności jest postęp techniczny oraz dynamika inwestycji.
Rodzaje wzrostu gospodarczego
Definicja wzrostu gospodarczego określa jego dwa podstawowe rodzaje:
- ekstensywny wzrost gospodarczy - jest osiągany przez zwiększanie zasobów, np. otwarcie nowych kopalń, czy wzięcie pod uprawę nowych gruntów,
- intensywny wzrost gospodarczy - jest uzyskiwany przez zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów, np. przez zwiększenie wydobycia węgla, czy też zwiększenie wydajności z hektara gruntów uprawnych.
Mierniki wzrostu gospodarczego
Pojęcie wzrostu gospodarczego ustala również jego mierniki, którymi są:
- Produkt krajowy brutto - jest to całkowita wartość dóbr i usług wytworzonych przez obywateli danego kraju w ciągu danego roku na terenie danego kraju. Wzrost PKB kojarzy się z bogaceniem społeczeństwa.
- Produkt narodowy brutto - jest nim całkowita wartość wyrobów i usług wytworzonych przez obywateli danego kraju w ciągu jednego roku. PNB uwzględnia także dochody krajowych firm uzyskane za granicą, jednakże nie uwzględnia dochodów obcych firm działających w kraju, w którym je uzyskały.
- Stopa wzrostu dochodu narodowego - oznacza ona proporcje przyrostu dochodu narodowego w badanym czasie do wielkości dochodu narodowego w czasie bazowym.
- Wielkość produktu krajowego brutto przypadająca na jednego mieszkańca (PKB per capita).
Czynniki wzrostu gospodarczego
Definicja wzrostu gospodarczego określa też cztery podstawowe czynniki (siły napędowe) jego wzrostu gospodarczego, a są to:
- Praca - w ujęciu ilościowym jest to podaż pracy oraz w jakościowym, czyli dyscyplina pracy, wykształcenie, kwalifikacje oraz motywacja.
- Zasoby naturalne - zasoby mineralne, paliwa, ziemia, jakość środowiska.
- Kapitał - środki wykorzystywane w procesie produkcji, tj. kapitał rzeczowy (maszyny, fabryki, drogi), finansowy oraz ludzki.
- Technologia - czyli nauka, technika, zarządzanie oraz przedsiębiorczość.
Definicja wzrostu gospodarczego uwzględnia również jego bariery
Bariery wzrostu gospodarczego są bardzo zróżnicowane i zależą od wielu składowych czynników. Wyróżniamy 2 podstawowe bariery tj. polityczno-ekonomiczne oraz społeczno-ekonomiczne.
Bariery polityczno-ekonomiczne:
- ustrojowo-ideologiczna,
- braku stabilizacji wewnętrznych stosunków politycznych,
- politycznego podziału świata,
- instytucjonalno-organizacyjna.
Bariery społeczno-ekonomiczne:
- demograficzna,
- konsumpcji (płacy realnej),
- infrastruktury społecznej,
- żywnościowa.
Nie wyjaśniam tutaj szeroko poszczególnych pojęć występujących, gdyż będą one szczegółowo omówione w osobnych wpisach w słowniku finansowym.
