Czym jest zabezpieczenie osobiste? Jaka jest definicja zabezpieczenia osobistego? Znajdziesz tutaj wszystko, co musisz i co warto wiedzieć o zabezpieczeniu osobistym - sprawdź pojęcie i jego wyjaśnienie.
Czym jest zabezpieczenie osobiste - definicja zabezpieczenia osobistego
Zabezpieczenie osobiste jest jednym z rodzajów zabezpieczenia stosowanych przez banki w celu zabezpieczenia zobowiązania finansowego. Może ono stanowić zabezpieczenie spłaty np. kredytu mieszkaniowego, firmowego, samochodowego, czy gotówkowego. Kredytobiorca za zaciągnięte zobowiązanie odpowiada całym swoim majątkiem. Jednakże odpowiedzialność ta może być ograniczona co do wysokości. Wierzyciel w przypadku braku spłaty zobowiązania może dochodzić swoich praw z całego majątku dłużnika. Nie ma przy tym znaczenia, czy majątek ten został zgromadzony przed, czy po udzieleniu kredytu. Zabezpieczenie to jest stosowane szczególnie w przypadku osób i firm mających niedostateczną zdolność kredytową oraz firm o krótkim stażu działalności. Zabezpieczenie osobiste polega na tym, że obok dłużnika głównego (zaciągającego zobowiązanie) za spłatę zobowiązania odpowiedzialność osobistą całym swoim majątkiem ponosi jeszcze osoba trzecia.
Dlaczego wymagane jest zabezpieczenie osobiste?
Każda instytucja finansowa niezależnie czy będzie to bank, czy firma pożyczkowa udzielając kredytu lub pożyczki chce zabezpieczyć swoje interesy. Żądając zabezpieczenia instytucja udzielająca zobowiązania, chroni się przed ewentualną stratą wynikającą z braku spłaty zobowiązania. Zabezpieczenie takie daje pewność, że dłużnik w ustalonym terminie zwróci należność wraz z odsetkami. Nawet gdyby się tak nie stało, pozwala wierzycielowi zaspokoić się z całego majątku dłużnika.
Instytucje finansowe udzielając zobowiązania, szacują ryzyko związane z jego spłatą. Ryzyko te jest określane przede wszystkim na podstawie zdolności kredytowej. Jeżeli jest ona dobra, to w ocenie banku zwiększa prawdopodobieństwo bezproblemowej spłaty zobowiązania. Z kolei w sytuacji, kiedy kwota kredytu lub pożyczki jest wysoka i stanowiłaby dla kredytobiorcy obciążenie na granicy zdolności kredytowej, to może być wymagane dodatkowe zabezpieczenie spłaty. Takim dodatkowym zabezpieczeniem może być oczywiście zabezpieczenie osobiste.
Zabezpieczenie może zostać ustanowione zarówno przed udzieleniem zobowiązania, jak i w trakcie jego spłaty. Każda instytucja finansowa w przypadku pogorszenia się sytuacji finansowej kredytobiorcy może zażądać dodatkowego zabezpieczenia.
Jakie są rodzaje zabezpieczenia osobistego?
Jako zabezpieczenie osobiste kwalifikowane są:
- Poręczenie cywilne (według prawa cywilnego) - jest to forma umowy między dwoma podmiotami tj. pożyczkodawcą i poręczycielem (żyrantem). Udzielając poręczenia cywilnego, żyrant całym swoim majątkiem odpowiada za spłatę wierzytelności. W sytuacji, kiedy główny dłużnik z jakiejkolwiek przyczyny nie wywiąże się ze spłaty zobowiązania, to obowiązek ten przejmuje poręczyciel. Umowa ta jest wiążąca dla żyranta do momentu całkowitej spłaty zobowiązania.
- Poręczenie wekslowe (awal) - poręczający, czyli awalista nieodwołalnie zobowiązuje się do spłaty weksla (długu) w sytuacji, gdy główny dłużnik nie spłaci zobowiązania. Awal może dotyczyć całości lub części długu.
- Weksel własny in blanco — jest papierem wartościowym sporządzonym w formie ściśle wyznaczonej przez prawo wekslowe. Zawiera on bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy zapłacenia określonej sumy pieniężnej we wskazanym miejscu i czasie określonej osobie (remitentowi). Stwarza on bezwarunkową odpowiedzialność osób na nim podpisanych.
- Gwarancja bankowa — w tym przypadku poręczycielem jest bank, który daje tzw. gwarancję bankową (pisemne zobowiązanie) do spłaty zobowiązania (tzw. sumy gwarancyjnej) w sytuacji, kiedy zleceniodawca gwarancji (np. kredytobiorca) nie spłaci zobowiązania. Ten rodzaj zabezpieczeń jest dedykowany dla przedsiębiorców i stosowany w obrocie krajowym i zagranicznym, zwiększając ich wiarygodności wobec kontrahentów.
- Cesja wierzytelności (przelew wierzytelności na zabezpieczenie) — zgodnie art. 509-516 kodeksu cywilnego, cesja jest przeniesieniem przez Wierzyciela wierzytelności na osobę trzecią bez zgody dłużnika, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Razem z wierzytelnością przechodzą na jej nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.
- Przystąpienie do długu — polega na przejęciu współodpowiedzialności osoby trzeciej za powstałą wierzytelność. Osoba przystępująca do długu odpowiada z pierwotnym dłużnikiem solidarnie całym swym majątkiem za spłacenie wierzytelności. Wyjątkiem jest, jeśli umowa przejęcia stanowi inaczej, wówczas dodatkowy dłużnik odpowiada za dług tylko określoną częścią swojego majątku.
- Przejęcie długu — w tym przypadku pełną odpowiedzialność za zadłużenie przejmuje osoba trzecia (przejemca). W tym przypadku pierwotny dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku uregulowania zobowiązania/wierzytelności. Przejęcie długu może nastąpić wówczas, gdy zgodę wyrazi dłużnik i/lub wierzyciel.
- Pełnomocnictwo — kredytodawca/pożyczkodawca jako zabezpieczenie spłaty otrzymuje od kredytobiorcy pełnomocnictwo do dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na jego rachunku bankowym.
